Η Βουλή των Ελλήνων, με αδικαιολόγητη καθυστέρηση πολλών δεκαετιών, έπραξε το αυτονόητο -εθνικό έναντι της Ιστορίας μας, αλλά και ηθικό έναντι της ανθρωπότητος- καθήκον της: Αναγνώρισε το 1994, και μάλιστα ομοφώνως, ως Γενοκτονία τις προμελετημένες και συστηματικές διώξεις και σφαγές που υπέστησαν οι Έλληνες του Πόντου κατά την περίοδο 1913-1923, ορίζοντας τη 19η Μαΐου ως Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου.
Την απόφαση αυτή το Ελληνικό Κοινοβούλιο συμπλήρωσε με νέο νόμο του 1998, διά του οποίου αναγνώρισε τον προφανή γενοκτονικό χαρακτήρα των διώξεων και σφαγών που υπέστησαν παράλληλα με τους Έλληνες του Πόντου και οι Έλληνες της Ιωνίας, των οποίων η αναγνώριση, δυστυχώς, δεν συνέβη το 1994, ως έδει.
Η 19η Μαΐου επελέγη ως Ημέρα Μνήμης, διότι κατά την ημέρα αυτή ο Οθωμανός αξιωματικός Μουσταφά Κεμάλ (αργότερα «Ατατούρκ») αποβιβάστηκε στη Σαμψούντα του Πόντου, όπου ηγήθηκε κατόπιν του τουρκικού εθνικιστικού κινήματος, μεταξύ των σκοπών του οποίου υπήρξε η συνέχιση και ολοκλήρωσης της διαδικασίας δημιουργίας -παντί τρόπω- ενός τουρκικού μουσουλμανικού εθνοκράτους∙ δηλαδή μιας παράλληλης με τη σύγχρονη τουρκική εθνογένεση διαδικασίας, η οποία, ως γνωστόν, οδήγησε στην οριστική εξόντωση του Ελληνισμού του Πόντου και, γενικότερα, της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Ένας αιώνας και κάτι, από την έναρξη της τελικής φάσης της Γενοκτονίας κατά των ελληνορθοδόξων πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Γενικά, η μακρά και περίπλοκη πορεία της σύγχρονης τουρκικής εθνογένεσης -από τα συντρίμμια της καταρρέουσας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας- χαρακτηρίζεται από σειρά γεγονότων και διαδικασιών, μεταξύ των οποίων και η προαποφασισμένη και προγραμματισμένη από τους Νεότουρκους και τους κεμαλιστές εθνοκάθαρση και Γενοκτονία εναντίον των αυτοχθόνων αυτών χριστιανικών πληθυσμών.
Η τελευταία έλαβε την αρχή της το 1913 με τους εκτοπισμούς των Ελλήνων της Ανατολικής Θράκης και αργότερα της Ιωνίας, συνεχίσθηκε με τους εκτοπισμούς και τις μαζικές σφαγές των Αρμενίων και των Ασσυρίων/Αραμαίων και των Ελλήνων το 1915 και εφεξής, και «ολοκληρώθηκε» με τα γενοκτονικά γεγονότα στον Πόντο και την πυρπόληση της Σμύρνης το 1922.
Η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου έχει καταγραφεί στις μνήμες όλων όσοι τη βίωσαν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Οι μαρτυρίες, άλλοτε γραπτές και άλλοτε διαδιδόμενες από στόμα σε στόμα, από γενιά σε γενιά, φθάνουν έως τις μέρες μας ζωντανές. «Η ίδια η μνήμη γινάμενη παρόν τη φωνή πήρε των δένδρων, των κυμάτων», γράφει στο «Αξιον Εστί» ο μεγάλος ποιητής μας Οδυσσέας Ελύτης. Η ιστορική μνήμη ενός λαού είναι ανεκτίμητος σύμβουλος και οδηγός για να χαράξει την πορεία του προς το μέλλον.
Η αφήγηση της Βαρβάρας Σαλτσίδου από το Κόλοου Ερπαας, γεννημένη το 1902, που καταγράφηκε τον Μάρτιο του 1966, συγκλονίζει: «Ήμασταν περισσότερες από 100 γυναίκες και είχαμε οκτώ-δέκα παιδιά, ηλικίας από δύο έως επτά χρονών, και αποφασίσαμε να τα πνίξουμε, μην τυχόν και κλάψει κάποιο ή μιλήσει, και όταν οι Τούρκοι θα ήταν κοντά μας, θα ανακάλυπταν την κρυψώνα μας και θα μας συλλάμβαναν. Τότε η καθεμία από εμάς έπαιρνε το παιδί της άλλης και το έπνιγε, σφίγγοντας τον λαιμό του και αφήνοντας το νερό του καταρράκτη να μπει μέσα στο στόμα του. Κάποιο κοριτσάκι 6-7 χρονών, όταν είδε το τι γινότανε, μας παρακάλεσε να μην της βγάλουμε από τον λαιμό κάτι χαϊμαλιά που είχε και μας είπε στα τούρκικα “πενί ποορκενέ τσιτσιλεριμί τσικάρτμαγιν”, δηλαδή, όταν με πνίγετε, να μη βγάλετε από τον λαιμό μου τα χαϊμαλιά…».
Η τουρκική θηριωδία στον μαρτυρικό Πόντο άφησε πίσω της εκατοντάδες χιλιάδες θυμάτων που εξολοθρεύθηκαν με εξαιρετικά άγριες και επώδυνες μεθόδους, χιλιάδες ξεριζωμένων που πήραν τον δρόμο για την Ελλάδα, αφήνοντας πίσω τους έναν λαμπρό ελληνορθόδοξο πολιτισμό τριών χιλιετιών και καμένη γη: 815 ελληνικές κοινότητες εξαφανίστηκαν, 960 σχολεία καταστράφηκαν και 1.134 εκκλησίες λεηλατήθηκαν.
Το βλέμμα των απογόνων των επιζώντων παραμένει στραμμένο στην Ανατολή. Είναι βλέμμα νοσταλγικό, πολιτισμού, ιστορικής αυτοσυνειδησίας, ταυτότητας, διάσωσης μνημείων – όσων απέμειναν. Πολλές εστίες μέσα στην πατρίδα μας και στο εξωτερικό φυλάττουν την πάτρια παρακαταθήκη. Ο Ποντιακός Ελληνισμός δίνει τη μάχη του, και μάλιστα στα έμπροσθεν. Ετσι ήταν τότε στην πατρίδα και τώρα…
Η τουρκική θηριωδία στον μαρτυρικό Πόντο άφησε πίσω της εκατοντάδες χιλιάδες θυμάτων που εξολοθρεύθηκαν με άγριες μεθόδους
Στις 30 Ιανουαρίου 1923, στη Λωζάνη, υπεγράφη μεταξύ της Ελλάδας και της κεμαλικής Τουρκίας σύμβαση περί ανταλλαγής των ελληνορθοδόξων και μουσουλμανικών πληθυσμών Τουρκίας και Ελλάδας, αντιστοίχως. Βασικά, η σύμβαση περί ανταλλαγής αφορούσε μονάχα 192.000 Ελληνες/Ρωμιούς, αφού η πλειονότητα των επιζώντων είχε ήδη υποχρεωθεί, με εξαιρετικά βίαιο τρόπο από τους Τούρκους εθνικιστές, να εγκαταλείψουν την επαύριον της Μικρασιατικής Καταστροφής την πατρίδα τους. Δεδομένου του γεγονότος ότι οι χριστιανικοί πληθυσμοί της Ανατολής άρχισαν να υφίστανται Γενοκτονία ήδη από το 1913, η τραγική μοίρα όσων επέζησαν στη νέα εθνικιστική Τουρκία ήταν προδιαγεγραμμένη…
Με τη Συνθήκη της Λωζάνης έκλεινε ένας μακρύς ιστορικός κύκλος που όρισε τα σύνορα της σύγχρονης Τουρκίας κατά τη μετεξέλιξή της από Οθωμανική Αυτοκρατορία σε έθνος-κράτος. Πρόκειται, ουσιαστικά, για την περίοδο ενός μεγάλου μετασχηματισμού, από το 1914, με την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, έως το 1923, οπότε η συνθήκη υπεγράφη.
Τόσο η αναγνώριση όσο και η ενθύμηση της Γενοκτονίας αποτελούν αναμφίβολα οφειλόμενη «ηθική δικαίωση» για τα θύματα, τους επιζώντες και τους απογόνους τους.
Πηγή : www.ethnos.gr
” Το κόκκινο ποτάμι ”
Μια συγκλονιστική σειρά του Μανούσου Μανουσάκη, βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Χάρη Τσιρκινίδη παρακολουθήσαμε στους δέκτες μας
Το OPEN δεν ξεχνά και αποτίνει φόρο τιμής στα 353.000 αθώα θύματα, κρατώντας αναμμένο το κερί της μνήμης. Για τέσσερις συνεχόμενες βραδιές, Το Κόκκινο Ποτάμι θα ξετυλίξει για μια ακόμα φορά την πλοκή του, ταξιδεύοντάς μας πίσω στον χρόνο και στην πολύπαθη Ιστορία μας.
Ένα ιδιαίτερο Director’s Cut του Μανούσου Μανουσάκη που δίνει κινηματογραφική πνοή στη σειρά-σταθμό των τελευταίων χρόνων.
Ενάμιση χρόνο από την προβολή του πρώτου επεισοδίου της σειράς που καθήλωσε τους τηλεθεατές, τα μηνύματα που προβάλλονται είναι πιο επίκαιρα από ποτέ. Η συγκλονιστική σειρά του Μανούσου Μανουσάκη, βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Χάρη Τσιρκινίδη, διηγείται με τον πιο γλαφυρό τρόπο την ιστορία των Ελλήνων του Πόντου και όλες τις θηριωδίες που υπέστησαν. Μέσα, όμως, από την ιστορία αγάπης του Μίλτου και της Ιφιγένειας αποδίδεται το μήνυμα της αισιοδοξίας και της ελπίδας.
Το “Κόκκινο Ποτάμι” είναι δραματική σειρά εποχής, βασισμένη στο ομώνυμο ιστορικό μυθιστόρημα του Χάρη Τσιρκινίδη και αφορά πραγματικά γεγονότα γύρω από την γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού. Η σειρά έκανε πρεμιέρα την Κυριακή 6 Οκτωβρίου 2019, στον τηλεοπτικό σταθμό Open TV . Πρόκειται για μια από τις ακριβότερες παραγωγές στην ιστορία της ελληνικής τηλεόρασης με συνολικό κόστος περίπου στα 4 εκατομμύρια ευρώ. Η σειρά έχει δεχθεί σωρεία εγκωμιαστικών σχολίων. Μάλιστα πολλοί τηλεθεατές την έχουν χαρακτηρίσει ως την καλύτερη ελληνική σειρά που έχει υπάρξει μέχρι σήμερα.
Βασικοί πρωταγωνιστές της σειράς είναι οι: Ιωάννης Παπαζήσης, Αναστασία Παντούση, Τάνια Τρύπη, Κωνσταντίνος Καζάκος, Τάκης Βαμβακίδης, Τατιάνα Παπαμόσχου, Αργύρης Πανταζάρας, Χαρά Μάτα Γιαννάτου και Γιωργής Τσαμπουράκης. Σκηνοθέτης είναι ο Μανούσος Μανουσάκης.
Η σειρά αφορά σε μια ιστορία αγάπης στις αρχές του 20ού αιώνα, στα χρόνια του διωγμού των Ελλήνων του Πόντου από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η ιστορία ξεκινά στην κωμόπολη Ακ Νταγ Ματέν του Νομού Αγκύρας, τον Μάιο του 1895, όταν η οικογένεια του Γεωργίου Παυλίδη αρραβωνιάζει τον 9χρονο γιο της, Μίλτο, µε τη μόλις 7χρονη Ιφιγένεια, κόρη του Μιχάλη Νικολαΐδη. Ένας αρραβώνας σκοπιμότητας, όπως συνηθιζόταν εκείνη την εποχή, καθώς, σύμφωνα µε τον μουσουλμανικό νόμο, αν ένα κορίτσι αρραβωνιαζόταν, θεωρείτο ατιμασμένο και δεν επιτρεπόταν να γίνει γυναίκα μουσουλμάνου. Οι επιθέσεις των φανατικών Τούρκων ανάγκασαν τις δύο οικογένειες να εγκαταλείψουν τον τόπο τους, με την οικογένεια Παυλίδη να εγκαθίσταται στη Σαμψούντα και την οικογένεια Νικολαΐδη στη Κωνσταντινούπολη. Οι δυο νέοι ξανασυναντήθηκαν τυχαία στην Κωνσταντινούπολη, έπειτα από 11 χρόνια και, χωρίς να γνωρίζουν την οικογενειακή σχέση που τους δένει, ερωτεύτηκαν .
Από την συνέντευξη που πραγματοποιήσαμε παραθέτουμε το συναφές μικρό κομμάτι
Ο Μανούσος Μανουσάκης , ο πασίγνωστος ταλαντούχος και πολλαπλά επιτυχημένος Σκηνοθέτης, με ενδιαφέρον για την Ελληνικότητα και τις αντιφάσεις της σύγχρονης κοινωνίας, σπούδασε κινηματογράφο στο «London School of Film Technique» και από την αρχή της καριέρας του έχει στο ενεργητικό του μια μακρά και επιτυχημένη πορεία που συνεχίζεται …
Α.Ρ Έμαθα ότι ετοιμάζεστε να μας εκπλήξετε ξανά με μια ιστορική σειρά που θα αποτελέσει ορόσημο για τον Ποντιακό Ελληνισμό καθώς σε ένα χρόνο συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη Γενοκτονία των Ποντίων. Ο τίτλος της « το κόκκινο ποτάμι » βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του ιστορικού, συγγραφέα και πρώην διπλωματικού ακολούθου, Χάρη Τσιρκινίδη.
Πως και πότε έγινε η σύλληψη ; Σε τι σημείο βρίσκεται η υλοποίηση Έχει γίνει η επιλογή των συνεργατών ;
Μ.Μ. Η γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού, και γενικότερα του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας είναι μια τραγική άγνωστη σελίδα της ιστορίας μας. Εδώ και καιρό έψαχνα να βρω ένα μυθιστόρημα να βασιστώ. Και το βρήκα, το εξαίρετο μυθιστόρημα του κ. Τσιρκινίδη. Μέσα από μια ερωτική ιστορία και δύο οικογένειες βλέπουμε το δράμα του Ελληνισμού που εξοντώθηκε μετά από τρείς χιλιάδες χρόνια παρουσίας στην μικρά Ασία.
peakupnews
Αγάθη Ρεβύθη
